Γράφει ο Μανόλης Μαυρολέων
ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ Ο ΚΑΙΡΟΣ…
ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ ο καιρός που θα συμπληρωθούν 200 χρόνια από το ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ ΚΑΣΟΥ, στις 7 Ιουνίου 1824. Μέχρι τις 7 Ιουνίου 2024 πόσο μένει; Περίπου ένας χρόνος και έξι μήνες από τώρα που γράφονται (ή θα διαβάζονται) αυτές οι γραμμές… Για να είναι όμως έτοιμα όσα πρέπει να είναι έτοιμα στην ώρα τους ο χρόνος που απομένει δεν είναι ούτε τόσος όσος δείχνουν τα ημερολόγια. Κανένας δεν θα ασχολείται σε μόνιμη βάση, επαγγελματική ή ερασιτεχνική, με την προετοιμασία όσων πρέπει να ετοιμαστούν, επομένως θα πρέπει να εστιάσουμε στον ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΧΡΟΝΟ που θα αφιερώσουν όσοι αφιερώσουν πάνω σ’ αυτό…
ΕΠΕΙΔΗ όμως όλα αυτά είναι ακόμη πολύ αόριστα, καλό θα ήταν να εστιάσουμε, για την ώρα, στο πώς βλέπουμε τη συγκεκριμένη επέτειο. Τι θέλουμε να γίνουν σ’ αυτήν ή τι θέλουμε να γίνουν με αφορμή αυτήν. Νομίζω, λοιπόν, ότι πριν από οτιδήποτε άλλο πρέπει να αρχίσουμε, σε Κάσο, Αττική, Ρόδο και Αμερική να βρισκόμαστε και να συζητάμε μέχρι να καταλήξουμε στο τι πρέπει να κάνουμε.
ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ κείμενο θα προσπαθήσω να συμβάλω στο άνοιγμα αυτής της συζήτησης φιλοδοξώντας ότι μπορεί έτσι να αρχίσει το συντομότερο, ώστε να κερδίσουμε όσο το δυνατό περισσότερο χρόνο από όσο μας απομένει που – επιμένω – δεν είναι τόσος όσος φαίνεται… Πρώτο μας μέλημα είναι να ορίσουμε τους ΑΞΟΝΕΣ πάνω στους οποίους πρέπει να εντάξουμε τις δραστηριότητές μας.
ΟΙ ΑΞΟΝΕΣ πρέπει να παίρνουν σαν αφετηρία, σαν αφορμή, την επέτειο και τις εκδηλώσεις της το καλοκαίρι του 2024 και να προχωρούν σε πιο συγκεκριμένες και στοχευμένες δράσεις πάνω: α) στην ιστορία, β) στον πολιτισμό και γ) στην ανάπτυξη του νησιού μας. Πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι οφείλουμε να κάνουμε την αναγκαία ΥΠΕΡΒΑΣΗ από δραστηριότητες που υλοποιούσαμε μέχρι τώρα. Η επέτειος των 200 χρόνων από το ολοκαύτωμα είναι ίσως μια θαυμάσια ευκαιρία να αναβαθμίσουμε το περιεχόμενο αλλά και την ποιότητα στις δραστηριότητές μας. Παρακάτω, θα προσπαθήσω να γίνω πιο συγκεκριμένος:
ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (άξονας α’) εκτός από ένα εγχειρίδιο ιστορίας που μαθαίνουμε ότι ο δήμαρχος έχει δώσει κατευθύνσεις ώστε να είναι έτοιμο, μπορούν ακόμη να γίνουν και άλλες κινήσεις που να αφορούν: (1) στην αναβάθμιση του ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ από ιστορικό θέμα που αφορά μόνο την Κάσο ή το πολύ – πολύ τα Δωδεκάνησα, σε εθνικό ιστορικό σημείο – σταθμός, όπως του αξίζει! Και αυτό, δεν το υποστηρίζουμε επειδή τυχαίνει να είμαστε Κασιώτες αλλά γιατί Η ΚΑΣΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΣΙΩΤΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΑΝ ΩΣ Η ΝΑΥΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΤΟΥ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ! Και, ακριβώς, αυτή η «βάση» και αυτό το «ναυτικό» έπρεπε να καταστραφούν ώστε ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος να φτάσει απρόσκοπτα στην Πελοπόννησο με τον Ιμπραήμ…
ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΣ στον άξονα α’, (2) Έχουμε μια χρυσή ευκαιρία ώστε να δημιουργηθεί μια ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ επιστημονική ομάδα που να επιδοτηθεί από την Ελληνική Πολιτεία για να εκπονήσει μελέτη για ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΑΣΟΥ (αρχαία και νεώτερη), και (3) Συνάντηση κάθε 4 χρόνια στην Κάσο ιστορικών τόπων που ολοκαυτώθηκαν* ώστε το περιεχόμενο της ιστορικής σημασίας του γεγονότος να λάβει διαστάσεις ακόμη και διεθνείς!…
ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ (άξονας β’) θα πρέπει να παρουσιασθεί μια ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΛΥΡΑΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕ ΔΟΞΑΡΙ ίσως και μια εκδήλωση σε συνεργασία με τον αγαπητό συμπατριώτη και φίλο ΜΑΡΙΟ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ με τον οποίο μπορούμε να ετοιμάσουμε ΜΑΖΙ μια συναυλία στην οποία να κληθούν και άλλοι, ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ καλλιτέχνες σαν «γκεστ – καλεσμένοι…» του Μάριου αλλά και του Δήμου Κασίων. Μπορούμε επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, να δούμε και άλλες εκδηλώσεις που θα βασίζονται στην παράδοση και τον πολιτισμό (μαντινάδες, παραμύθια, γαστρονομία…)
ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (άξονας γ’) είναι που πρέπει να καταλήγουν όλα, αφού το νησί του Ολοκαυτώματος πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει. Η απόδοση στην Κάσο του τίτλου «Ηρωική Νήσος…» δεν θα αποχτήσει ουσιαστική σημασία (και θα παραμείνει μια «κενή περιεχομένου» ΑΝΕΞΟΔΗ ΔΗΘΕΝ ΤΙΜΗ…) αν «η ηρωική αυτή νήσος» δεν αποκτήσει τα απαραίτητα αναγκαία αναπτυξιακά εφόδια. Δηλαδή: 1) Μόνιμη και φθηνή θαλάσσια και αεροπορική συγκοινωνία, 2) δυνατότητα παροχής ευκαιριών εργασίας των νέων στο νησί, 3) Άρτια υγειονομική υποδομή 4) αναβάθμιση της παραγωγής κασιώτικων προϊόντων τόσο από το Συνεταιρισμό όσο και από ιδιώτες επαγγελματίες – επιχειρηματίες.
ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΙ ότι «βάζω ψηλά τον πήχη» αλλά πιστεύω ότι για το νησί μας αξίζει να κάνουμε το καλύτερο. Άλλωστε ας τολμήσει κανείς να πει ότι ζητάμε πολλά ή περισσότερα από όσα πρέπει. Η απάντηση πρέπει να ‘ναι άμεση, συγκεκριμένη, σαφής – ίσως και σκληρή: ζητάμε όσα έχει ανάγκη το «ηρωικό…» νησί μας για να συνεχίσει να υπάρχει! Οποιαδήποτε έκπτωση μπορεί να αποβεί επικίνδυνη! Αντιλαμβάνομαι ακόμη ότι θα μπουν στη συζήτηση κι άλλες προτάσεις – γι’ αυτό άλλωστε είναι φρόνιμο να αρχίσει η συζήτηση το συντομότερο. Σκέφτομαι, ακόμη, ότι θα ήταν ευχής έργο να καταφέρουμε να δούμε αν υπήρξαν άλλες εκδηλώσεις, π.χ. για τα 100 χρόνια ή άλλες πριν ή μετά, που να ξεπερνούν την εθιμοτυπία και την πεπατημένη. Το 1924 δεν πρέπει να έγιναν και πολλά πράγματα, μεσούσης της Ιταλοκρατίας – αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος αν δεν ψάξουμε… Θα επανέλθουμε!
*Πρόκειται για πρόταση που είχα διατυπώσει και παλαιότερα, στην ομιλία μου στις 7 Ιουνίου του 2001 στην Κάσο. (Υπάρχει στο βιβλίο «Κάσος, από την επανάσταση στον Πατημό», έκδοση του Δήμου Κασίων, 2010, σελ. 99.)
