Γράφει ο Εμμανουήλ Ν. Κολεζάκης*
Ο Ιωάννης Ζίγδης υπήρξε πρότυπο ανθρώπου, όσον αφορά τη μόρφωση και τη στάση ζωής. Δεν είχε καλά-καλά τελειώσει τις πολύ λαμπρές σπουδές του, (Διδακτορικό από το LSE-London School of Economics), όταν ξεκίνησε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Δεν το σκέφτηκε, αμέσως κατατάχθηκε.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Γεννήθηκε στη Λίνδο της Ρόδου, στις 21 Ιουλίου 1913, από γονείς Δασκάλους και πέθανε στην Αθήνα στις 21 Οκτωβρίου 1997. Οι γονείς του σίγουρα έπαιξαν ρόλο, όσον αφορά τις μετέπειτα Σπουδές του.
Αρχικά πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ, συνέχισε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του, στις Οικονομικές και Πολιτικές Επιστήμες, σε Γενεύη, Λωζάννη, Λονδίνο. Το 1939, ανακηρύχθηκε, όπως προ- είπαμε, Διδάκτορας της Φιλοσοφίας του κλάδου της Οικονομικής (Ph.D. Econ.), από το LSE (London School of Economics), όπου εκπόνησε τη Διατριβή του με θέμα «Πόλεμος και Οικονομία-Ανάλυσης του Γενικού Οικονομικού Προβλήματος του Πολέμου».
Τον Φεβρουάριο του 1940, λίγους μήνες πριν αρχίσει ο Πόλεμος στην Ελλάδα, εκφωνεί ομιλία στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός», που αποτελεί σύνοψη της Διατριβής του.
Στο εισαγωγικό μέρος, της διατριβής του, αναφέρει ότι μεταξύ Οικονομίας Πολέμου και Οικονομίας Ειρήνης δεν υπάρχει καμία ποιοτική διαφορά.
Η βασική διαφορά την οποία επέφερε ο Πόλεμος αφορά τους σκοπούς, δηλαδή τις ανάγκες που πρέπει να ικανοποιηθούν με τα ανεπαρκή μέσα τα οποία διαθέτει η οικονομία. Επίσης αναφέρει ότι για τον θεωρητικό Οικονομολόγο, ο Πόλεμος δεν είναι παρά μία φυσιολογική εκδήλωση του βασικού οικονομικού φαινομένου, της διαθέσεως δηλαδή ανεπαρκών μέσων για την επίτευξη ανταγωνιζόμενων σκοπών.
Επίσης αναφέρεται στις μορφές εμφάνισης του οικονομικού προβλήματος του Πολέμου (τριπλή μορφή):
1) Πρόβλημα Κινητοποιήσεως
2) Ως πρόβλημα κατανομής του βάρους μεταξύ των διάφορων κοινωνικών τάξεων
3) Πρόβλημα μηχανισμού (μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την πραγματοποίηση των (1) και (2)).
Όσον αφορά την αντιδικτατορική του δράση, υπήρξε εντονότατη. Υπήρξε ο μόνος προδικτατορικός υπουργός που φυλακίστηκε. Ας δούμε τι λέει ο ίδιος στο βιβλίο του, «ΠΡΟΤΙΜΗΣΑ ΤΗ ΦΥΛΑΚΗ»:
Στην αφιέρωσή του αναφέρει: «σ’ όσους πολέμησαν τη δικτατορία χωρίς άλλη ιδιοτέλεια, παρά μόνο για να μείνουν ελεύθεροι».
Ενώ αναφέρει επίσης: «Το έγκλημά μου ήταν ότι σε μια συνέντευξη, που έδωσα στην εφημερίδα «Έθνος» -24 Μαρτίου 1970- ύστερα από τα τραγικά γεγονότα της απόπειρας κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και της δολοφονίας του Γεωρκάτζη, προβλέποντας ότι η δικτατορία οδηγούσε στην καταστροφή του κυπριακού ελληνισμού, ζήτησα την επιστροφή στη δημοκρατική τάξη και το νσχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας». Έτσι φυλακίστηκε την 1η Απριλίου του 1970 και παρέμεινε στις φυλακές Κορυδαλλού για 22 μήνες.
Ο ίδιος γράφει στο ίδιο βιβλίο (ΠΡΟΤΙΜΗΣΑ ΤΗ ΦΥΛΑΚΗ): «Στον κάθε άνθρωπο θα δοθεί κάποτε να φυλάξει κάπου κάποιες Θερμοπύλες. Μικρές ή μεγάλες, συλλογικές ή ατομικές, είναι άσχετο. Αλλά από την απόφαση του να πέσει ή να το βάλει στα πόδια την κρίσιμη στιγμή θα εξαρτηθεί η ηθική του καταξίωση.
Ο μύθος της Αντιγόνης είναι μία άλλη παρουσίαση του ίδιου θέματος. Με τη διαφορά ότι σ’ αυτό δεν υπάρχουν Εφιάλτες. Η καλή Ισμήνη είναι η προσωποποίηση της φρονιμάδας της υποταγής στους νόμους του Κρέοντα.
…Γι’ αυτό στην πρόκληση της δικτατορίας προτίμησα τη φυλακή. Οι Θερμοπύλες που μου δόθηκε να φυλάξω ήταν η ελευθερία της γνώμης και το δικαίωμα του πολίτη να συμμετέχει στα κοινά…..» (Φυλακές Κορυδαλλού, Δεκέμβριος 1971).
Το 1950 εξελέγη μεταξύ των πρώτων Βουλευτών Δωδεκανήσου και από τότε επανεκλεγόταν σχεδόν συνεχώς. Μάλιστα συμμετείχε στην κυβέρνηση που εξελέγη μετά τις εκλογές της 5 Μαρτίου 1950, ως υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου, εκτιμωμένης της λαμπρής του, μόρφωσης.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωσή του μετά τις ως άνω εκλογές, που παρατίθεται αυτούσια:
«Η αγάπη και η συνδρομή των συμπατριωτών μου είναι η προϋπόθεσις διά την επιτυχίαν της εκπληρώσεως της αποστολής μας»
Γενικά ο Ιωάννης Ζίγδης υπήρξε μία πολυσχιδής προσωπικότητα που άφησε το αποτύπωμά του στην Πολιτική ζωή του τόπου και ιδιαίτερα στην πατρίδα του που δεν είναι μόνο η Λίνδος, ή η Ρόδος, αλλά ολόκληρη η ηρωική γη των Δωδεκανήσων.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και άλλα πολλά από τη ζωή του. Θα κλείσουμε με τη έκθεση της
Αμερικανικής γερουσίας από την τετράμηνη παραμονή του στις ΗΠΑ το 1974:
«ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Μάιος 13, 1974.
Η ομιλία του Ιωάννη Ζίγδη έχει τυπωθεί ξεχωριστά από την επιτροπή αρμόδια για την Ευρώπη για τους παρακάτω λόγους:
Πρώτα για την ποιότητα του λόγου του κ. Ζίγδη, ως μία εύγλωττη και καυστική μαρτυρία για το τι συνέβη στην Ελλάδα κατά τα 7 χρόνια της δικτατορίας…».
Η αναγνώριση και η καταξίωσή του, είναι αδιαμφισβήτητη.
* O Εμμανουήλ Ν. Κολεζάκης είναι Πρόεδρος Ένωσης Ροδίων Αθηνών-Πειραιώς.
