Του Θωμά Παναγιωτόπουλου
Σε μια θάλασσα που θύμιζε περισσότερο λίμνη, πλησιάζαμε σιγά σιγά τις ακτές των Αρκιών, καλύπτοντας γρήγορα τα 11νμ που τις χωρίζουν από το λιμάνι του Αγαθονησίου. Είχαμε αποφασίσει να αγκυροβολήσουμε πρώτα στον όρμο Λιμνάρι, που βρίσκεται στη μέση περίπου των ανατολικών ακτών των Αρκιών και έπειτα, εκμεταλλευόμενοι την γαλήνια θάλασσα να περιηγηθούμε τις βόρειες ακτές του νησιού, καταλήγοντας στο λιμάνι που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του, ακριβώς πίσω από το Λιμνάρι.
Πέντε ναυτικά μίλια ήταν όλα κι όλα, αφού ολόκληρος ο γύρος του νησιού δεν ξεπερνά τα εννιά μίλια, κι είχαμε μπροστά μας ολόκληρη την ημέρα για να τα απολαύσουμε. Μπαίνοντας στο Λιμνάρι, ένα από τα πιο αγαπημένα μου σημεία, που φροντίζω πάντοτε να επισκέπτομαι όταν βρίσκομαι στην ευρύτερη περιοχή, μείναμε για ακόμα μια φορά άφωνοι από τα εκπληκτικά διάφανα νερά του. Είναι ένας μικρός όρμος, προστατευμένος πολύ καλά από τους βοριάδες, με μια περιορισμένη ακτή στρωμένη με βότσαλα στο μυχό του, κάτω από τη σκιά μιας συστάδας από αρμυρίκια που εξασφαλίζουν την απαραίτητη δροσιά, ακόμα και τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας. Χωρίς αμφιβολία, είναι ένα από τα ομορφότερα κολπάκια των Αρκιών και όχι μόνο, με τα απίστευτα καταπράσινα νερά να κλέβουν την παράσταση. Η παρουσία ελάχιστου κόσμου, τη στιγμή που στις γειτονικές παραλίες γίνεται το αδιαχώρητο, μας επιτρέπει να χαρούμε αυτόν τον όρμο ακόμα και τις ημέρες της υψηλής τουριστικής περιόδου. Αφιερώσαμε πολλές ώρες στο Λιμνάρι, κολυμπώντας, διαβάζοντας ή απλά ρεμβάζοντας κάτω από τη σκιά της πρυμνιάς τέντας.
Στο λιμάνι του νησιού
Το μεσημεράκι, αφού πρώτα τσιμπήσαμε κάτι πρόχειρο πάνω στο φουσκωτό, πλεύσαμε προς τον βορειότερο κάβο των Αρκιών. Ακολουθώντας πιστά το ανάγλυφο της ακτογραμμής, μπαίναμε σε κάθε όρμο που συναντούσαμε. Κατεβαίνοντας τις δυτικές ακτές του νησιού, αφήνοντας αριστερά μας τους δυο μεγάλους όρμους, Συκιά και Καλαμίτσι, πλησιάζαμε στο Πόρτο Αυγούστα, το μακρόστενο λιμανάκι του νησιού, που μας παραπέμπει περισσότερο σε κάποιο νησί των Δαλματικών ακτών. Μια στενή λωρίδα θάλασσας, εισέρχεται για μισό περίπου μίλι στη στεριά, σχηματίζοντας ένα μικρό «φιόρδ», απόλυτα προστατευμένο από τα μελτέμια. Στο βάθος του ξεχωριστού αυτού, για τα ελληνικά δεδομένα, καναλιού, βρίσκεται φωλιασμένο το μικρό λιμανάκι των Αρκιών.
Πάνω στον ιδιαίτερα φαρδύ ντόκο, που μοιάζει με μεγάλη παράκτια πλατεία, μέσα σε μια πραγματική όαση από αρμυρίκια βρίσκονται τα τρία ταβερνάκια του λιμανιού.
Μερικά χαμηλά άσπρα σπιτάκια μπροστά, και τα λιγοστά διασκορπισμένα σπίτια στην πλαγιά του λόφου, όπου καταλήγει το στενό τσιμεντένιο δρομάκι που ξεκινά πλάι από το περίπτερο του λιμανιού, αποτελούν τον μικρό οικισμό των Αρκιών.
Σαράντα ψυχές ζουν όλο κι όλο στο νησί, που προσπαθούν να επιβιώσουν ασχολούμενοι κυρίως με την κτηνοτροφία, πολλές φορές κάτω από αντίξοες συνθήκες. Το χειμώνα που τα απαγορευτικά πληθαίνουν, μένουν για μέρες χωρίς ψωμί και τρόφιμα, περιμένοντας υπομονετικά να πέσει ο καιρός για να έρθει το καραβάκι από την Πάτμο ή την Κάλυμνο. Το καλοκαίρι τα πράγματα αλλάζουν. Το νησί ζωντανεύει και ξεχνά για λίγο την απομόνωσή του. Πολλά σκάφη μπαίνουν στο μικρό λιμανάκι, ενώ τα τουριστικά καραβάκια από την Πάτμο φέρνουν συνεχώς κόσμο.
Με πολύ δυσκολία βρήκαμε κάποια θέση για να δέσουμε, καθώς τα τελευταία χρόνια στο μικρό λιμάνι συγκεντρώνεται πλέον υπερβολικός αριθμός σκαφών, συνωστισμένα σε διπλές και τριπλές σειρές για να χωρέσουν. Σκαρφαλώνοντας πάνω από δυο ιστιοπλοϊκά για να βγούμε έξω, αναπόλησα για λίγο τα περασμένα χρόνια που ήμασταν πλαγιοδετημένοι και ολομόναχοι σ΄ αυτόν εδώ τον ντόκο, καταμεσής του Αυγούστου.
«Αυτό που βλέπεις, διαρκεί μόλις είκοσι μέρες, μου λέει ο Μανώλης. Στα 35 του χρόνια, γέννημα θρέμα του νησιού, η μεγάλη αγάπη για τον τόπο του, τον κράτησε στο νησί. Το χειμώνα ασχολείται με την κτηνοτροφία, ενώ το καλοκαίρι συνεχίζει να κρατά ανοιχτό το ταβερνάκι του παππού του, που βρίσκεται μπροστά στον ντόκο και έχει τη δική του μακρόχρονη ιστορία.
Πήραμε το παλιό φαρδύ καλντερίμι, που ξεκινά από το λιμάνι και τρέχει παράλληλα σε μια ξερολιθιά, φτάνοντας ψηλά στην κορυφή του λόφου. Εδώ βρίσκεται η εκκλησιά της Παναγιάς της Παντάνασσας, ανάμεσα στα ερειπωμένα και μισογκρεμισμένα πέτρινα κτίσματα του πρώτου οικισμού των Αρκιών. Αν και το υψόμετρο είναι χαμηλό, η θέα είναι μαγευτική. Όπου κι αν ρίξεις το βλέμμα σου, συναντά μικρά ή μεγαλύτερα νησάκια που βρίσκονται σκορπισμένα στο πέλαγος. Μια αλυσίδα έντεκα μικρών νησιών, το ένα πλάι στο άλλο, απλώνεται πολύ κοντά από τις νότιες ακτές των Αρκιών.
Ακριβώς από κάτω, διακρίνεται σ΄ όλο το μήκος του ο όρμος της Αυγούστας, νότια από τον οποίο βρίσκονται άλλοι δυο στενόμακροι όρμοι με κοινή είσοδο. Το Στενό και ο Γλύπαπας, που φιλοξενούν αρκετά σκάφη αγκυροβολημένα αρόδου.
Τους τρεις αυτούς στενούς όρμους, που μοιάζουν με θαλασσινά κανάλια στη σειρά, τους προστατεύει από τους δυτικούς ανέμους το νησάκι Μαράθι που βρίσκεται λίγες εκατοντάδες μέτρα απέναντι από τις εισόδους τους. Λίγο πιο πέρα, οι Λειψοί και η Πάτμος διακρίνονται πολύ καθαρά, ενώ από την άλλη μεριά, το Αγαθονήσι και βορειότερα η Σάμος και οι Φούρνοι, συμπληρώνουν το οπτικό μας πεδίο.
Επιστρέψαμε στο λιμάνι, και έπειτα από ένα τονωτικό καφεδάκι, λύσαμε και με συνεχείς ελιγμούς, περνώντας ανάμεσα από τα σκάφη που διαρκώς έμπαιναν στον μακρόστενο όρμο, βγήκαμε τελικά από το Πόρτο Αυγούστα. Αφήνοντας το λιμάνι στους προσωρινούς πολύβουους ρυθμούς του, μπαίναμε σιγά σιγά στο Στενό, που βρίσκεται ακριβώς από κάτω. Εδώ βρήκαμε το ησυχαστήριό μας. Πλαγιοδετήσαμε στην ξύλινη προβλήτα, στον μυχό του ρηχού όρμου, η οποία είναι συνέχεια του μικρού μονοπατιού που οδηγεί στο ταβερνάκι της κυρα Αγγελικής, που βρίσκεται λίγο πιο πάνω. Εδώ επιστρέφαμε κάθε απόγευμα, μετά από τις καθημερινές μας εξορμήσεις στα γύρω νησάκια, απολαμβάνοντας τα σπιτικά φαγητά της κυρα Αγγελικής και τους υπέροχους λουκουμάδες της. Το μονοπάτι που περνά μπροστά ακριβώς από το ταβερνάκι και βγάζει στον τσιμεντόδρομο που οδηγεί σε δέκα λεπτά στο Πόρτο Αυγούστα, μας εξασφάλιζε την εύκολη πρόσβασή μας εκεί, έχοντας σίγουρο τον ήσυχο βραδινό μας ύπνο, πλάι στο ξύλινο ντοκάκι του Στενού.
Στα διάσημα Τηγανάκια
Με ορμητήριο το Στενό, δυο ήταν οι βασικοί καθημερινοί μας προορισμοί. Το διάσημο πλέον Μαράθι, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, και τα εξίσου διάσημα Τηγανάκια, στις νότιες ακτές των Αρκιών.
Τα Τηγανάκια είναι μια μικρή βοτσαλωτή παραλία με αρμυρίκια, που χωρίζεται στα δύο, από μια γλώσσα στεριάς που εισχωρεί για δέκα περίπου μέτρα στη θάλασσα, και βρίσκεται απέναντι από τη νησίδα Αβάπτιστος.
Βέβαια, δεν είναι τόσο η ακτή που τα έχει κάνει διάσημα, αλλά τα εκπληκτικά καταπράσινα ρηχά νερά του καναλιού που σχηματίζεται ανάμεσα στην παραπάνω νησίδα και τη μεγάλη στεριά. Στο διαπόρι αυτό, που είναι απόλυτα ασφαλές από τους βοριάδες, βρίσκονται αγκυροβολημένα δεκάδες σκάφη κάθε είδους. Στα πολύ ρηχά νερά όμως, ανάμεσα στα Τηγανάκια και τη νησίδα, που είναι και τα συναρπαστικότερα, μόνο σκάφη μικρού βυθίσματος όπως είναι τα φουσκωτά μπορούν να αγκυροβολήσουν. Αξίζει πραγματικά, να περπατήσετε μέχρι την κορυφή της νησίδας, από όπου το θέαμα των εκπληκτικών νερών και των καναλιών που σχηματίζονται ανάμεσα στα μικρά νησάκια είναι μαγευτικό. Με την αίσθηση πως βρισκόμασταν σε κάποιο εξωτικό μέρος, περνούσαμε ατέλειωτες ώρες κολυμπώντας και ρεμβάζοντας, σ΄ ένα από τα ομορφότερα σημεία του Αιγαίου.
Για όσους ταξιδεύουν
Τα τελευταία χρόνια, οι Αρκιοί συγκεντρώνουν όλο και περισσότερα σκάφη, και για να βρεθεί πλέον κενή θέση στο μικρό λιμανάκι τους, είναι κάτι πολύ δύσκολο. Για μόνιμο αγκυροβόλιο αλλά και για ήσυχες διανυκτερεύσεις στο σκάφος, προτιμήστε τον όρμο του Στενού ή του Γλύπαπα, που βρίσκονται ακριβώς κάτω από το πολυσύχναστο λιμανάκι της Αυγούστας.
Στο νησί δεν υπάρχουν καύσιμα, ούτε και πάγος. Ένα μικρό παντοπωλείο και το περίπτερο πάνω στον ντόκο, θα μας εφοδιάσουν με τα απολύτως απαραίτητα.
Το πιο όμορφο και διάσημο πλέον σημείο του νησιού είναι τα Τηγανάκια. Αν τα επισκεφθούμε τις πρώτες πρωινές ώρες, ακόμα και την εποχή της μεγάλης τουριστικής κίνησης, θα αποφύγουμε τους «στόλους» των επισκεπτών που αγκυροβολούν εκεί, και θα απολαύσουμε ένα πραγματικά εξωτικό τοπίο…
